Εκπαιδευτικές - Σεμινάρια
Σεμινάρια
Τρέχοντα
Σεμινάριο Θοδωρή Οικονομίδη, σκηνοθέτη, θεατροπαιδαγωγού, μουσικού
Τίτλος: Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΩΣ ΕΠΙΤΕΛΕΣΗ
Η διδασκαλία και η σκηνοθεσία αποτελούν δημιουργικές διαδικασίες οι οποίες εμφανίζουν σημαντικές αναλογίες και ο εκπαιδευτικός, είτε μέσα από το ρόλο του επιστήμονα-παιδαγωγού είτε μέσα από το ρόλο του καλλιτέχνη-σκηνοθέτη, τις αναδεικνύει με το σύνθετο και πολυπρισματικό έργο του στην καθημερινή σχολική πραγματικότητα. Η «σκηνοθετούσα παιδαγωγία» μπορεί να αναπτύσσεται σε πολλαπλά επίπεδα, ξεκινώντας από τον ίδιο τον διδακτικό σχεδιασμό του μαθήματος, την επιλογή μεθόδων διδασκαλίας και την εφαρμογή τεχνικών μάθησης, φτάνοντας μέχρι συγκεκριμένους επικοινωνιακούς κώδικες που εφαρμόζει ο εκπαιδευτικός κατά τη διεξαγωγή του μαθήματος μέσα στην τάξη, προκειμένου να έχει το καλύτερο αποτέλεσμα.
Σκοπός του σεμιναρίου είναι να διερευνήσει και να προτείνει στις/στους φοιτήτριες/φοιτητές τρόπους με τους οποίους η/ο εκπαιδευτικός μπορεί να αξιοποιήσει τα κλειδιά και τους κώδικες του θεάτρου στην επιτελεστική λειτουργία της διδασκαλίας. Να αναδείξει πώς οι σκηνοθετικές τεχνικές και γενικότερα οι θεατρικές πρακτικές διασταυρώνονται ή και συνδυάζονται με τις διάφορες εκπαιδευτικές πρακτικές.
Μέθοδος: ομαδοσυνεργατική, διερευνητική, βιωματική[1]
Διάρκεια: 3 τρίωρες συναντήσεις (με δυνατότητα 1 επιπλέον συνάντησης)
Β. Αφήγηση και απαγγελία
α. Μετρική, ρυθμός
β. Απαγγελία έμμετρου κειμένου
γ. Αφήγηση παραμυθιού ή ιστορίας
Γ. Ο δάσκαλος ως εμψυχωτής – το θέατρο ως γνωστικό αντικείμενο και διδακτική μεθοδολογία
Ως δυναμική παιδαγωγική στάση, η εμψύχωση συμβάλλει στην αναδιαμόρφωση της μαθησιακής διαδικασίας, δημιουργώντας συνθήκες βιωματικής και επικοινωνιακής μάθησης.
H δραματοποίηση θα αναδειχθεί ως μέθοδος διδασκαλίας και παιδαγωγική διαδικασία που προωθεί τη βιωματική, ανακαλυπτική, δημιουργική, εμπειρική, ενεργητική, στοχαστική και ομαδοσυνεργατική μάθηση, υποστηρίζει το μαθητοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας, ενώ εμπεριέχει τη διαθεματικότητα και την πολυτροπικότητα. Θα δοθεί έμφαση σε στοιχεία και κείμενα της λαϊκής, δημοτικής παράδοσης.
Δ. Θέατρο Ντοκουμέντο
Θα αναπτυχθούν, με τρόπο βιωματικό, μέθοδοι αξιοποίησης του «Θεάτρου Ντοκουμέντο» στη σχολική καθημερινότητα, με θεματικές που αφορούν στη διδακτέα ύλη, στην επικαιρότητα, στις σχολικές γιορτές κ.ά.
Περιεχόμενο:
Α. Θα δοθεί έμφαση σε συγκεκριμένες τεχνικές και μεθόδους της υποκριτικής τέχνης που βοηθούν τον εκπαιδευτικό να αναπτύξει τη διδασκαλία του στο σχολικό περιβάλλον.
Οι συμμετέχοντες-ουσες θα εξασκηθούν -μέσα από παιγνιώδεις και βιωματικές δράσεις- στα παρακάτω πεδία:
α. Ορθή χρήση του Φωνητικού και Αναπνευστικού Συστήματος.
β. Έκφραση και γλώσσα του σώματος.
γ. Αυτοσχεδιασμός.
δ. Χρήση και κατασκευή θεατρικής μάσκας και κούκλας.
[1] Μερικές γενικές πρακτικές συμβουλές που αφορούν τους συμμετέχοντες στο σεμινάριο και θα συμβάλουν στην απρόσκοπτη και αποτελεσματική ολοκλήρωσή του:
- Να έρθουν στις συναντήσεις με άνετα ρούχα και αθλητικά παπούτσια.
- Να γνωρίζουν από στήθους ένα μικρό κομμάτι πεζού κειμένου (παραμύθι) κι ένα μικρό κομμάτι έμμετρου κειμένου (ποίημα).
- Να μπορούν να τραγουδήσουν ένα αγαπημένο τους τραγούδι (οποιουδήποτε είδους).
- Όσοι παίζουν όργανα να τα φέρουν στο σεμινάριο.
Τίποτε από τα παραπάνω δεν είναι υποχρεωτικό. Απλώς είναι συμβουλές του εισηγητή και σε περίπτωση που εισακουστούν θα διευκολύνουν τη διδασκαλία και θα εξοικονομήσουν χρόνο.
Προηγούμενα
Επιμορφωτική Διαδικτυακή Ημερίδα Εκπαιδευτικών Γ΄ και Δ΄ Δημοτικού
Το Εργαστήριο Τέχνης και Λόγου συμμετείχε στην Επιμορφωτική Διαδικτυακή Ημερίδα Εκπαιδευτικών Γ΄ και Δ΄ Δημοτικού, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία των ΣΕΕ ΠΕ70 Κατσιγιάννη Βικτωρίας και Μαντζαρίδου Αρχοντίας, με θέμα «Δράσεις και Διδακτικές Προτάσεις».
Στη εκδήλωση συμμετείχε η κα Αιμιλία Καραντζούλη, Εκπαιδευτικός, Υπ. Διδάκτωρ στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, συνεργάτιδα του Εργαστηρίου Τέχνης και Λόγου, Τομέας Ανθρωπιστικών Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, η οποία πραγματοποίησε εισήγηση με θέμα «Η προσέγγιση ενός ήρωα της Επανάστασης του 1821 μέσα από τη δημιουργική αξιοποίηση ψηφιακών μέσων και βιωματικής- παιγνιώδους μάθησης».
Παρουσιάστηκε ένα πλήθος ψηφιακών μέσων που σε συνδυασμό με τη δημιουργικότητα των εκπαιδευτικών δύνανται να συμβάλλουν στην ενίσχυση της ενεργού εμπλοκής και της συμμετοχικότητας, αλλά και στην προώθηση της βιωματικής μάθησης. Στόχο αποτέλεσε η παροχή δημιουργικών ιδεών και πρωτότυπων τρόπων αξιοποίησης ψηφιακών μέσων με παιγνιώδεις δραστηριότητες, που μπορούν να εμπλουτίσουν ποικιλότροπα την προσέγγιση της γνώσης και την απόκτηση πολυαισθητηριακών εμπειριών στο σύγχρονο σχολείο.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά την Τετάρτη 21 Απριλίου 2021, κατά τις ώρες 9.00-13.00.
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Το Εργαστήριο Τέχνης και Λόγου σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α’, Β΄, Γ΄, Δ΄ Αθήνας, Πειραιά, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής, δια των Υπευθύνων Πολιτιστικών Θεμάτων, διοργάνωσε διαδικτυακό επιμορφωτικό σεμινάριο με θέμα:
«Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Η δημιουργική σύζευξη θεατρικών τεχνικών και ψηφιακών μέσων στην προσέγγιση ενός ήρωα της Επανάστασης του 1821»
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 29 Μαρτίου κατά τις ώρες 18:00 – 20:30.
Οι συμμετέχοντες/ουσες, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τα βήματα της προσέγγισης ενός από τους σημαντικότερους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης, του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, μέσα από τον γόνιμο συγκερασμό του Θεάτρου με τα ψηφιακά μέσα, ενώ παράλληλα, διερευνήθηκε η έννοια του «ήρωα» συγχρονικά και διαχρονικά. Στόχο αποτέλεσε η παροχή πρωτότυπων και ευφάνταστων ιδεών οι οποίες μπορούν να καταστούν εφαρμόσιμες στη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα στο πλαίσιο των πολιτιστικών προγραμμάτων.
Εισηγήτρια του σεμιναρίου ήταν η κα Αιμιλία Καραντζούλη, Εκπαιδευτικός, Υπ. Δρ. στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, συνεργάτιδα του Εργαστηρίου Τέχνης και Λόγου, Τομέας Ανθρωπιστικών Σπουδών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ.
Εκπαιδευτικό Σενάριο και Ψηφιακή Περιδιάβαση στο Υλικό
Το ανωτέρω σεμινάριο εντάσσεται στο πλαίσιο του υπό ίδρυση Περιφερειακού Δικτύου Πολιτιστικών Θεμάτων με τίτλο: «1821, πριν και μετά: Όταν όλα αλλάζουν. Η περίπτωση της Αττικής»
Η προετοιμασία της σχολικής θεατρικής παράστασης «Ματωμένος Γάμος» του Φ. Γκ. Λόρκα
Συνδιοργάνωση με το Μαράσλειο Διδασκαλείο και το 2ο Γυμνάσιο Βούλας
(Μαράσλειο Διδασκαλείο, Αθήνα, 18/3/2003)
Σεμινάριο θεωρητικού και βιωματικού χαρακτήρα για το ανέβασμα θεατρικής παράστασης στο σχολείο. Συμμετείχε ο Διευθυντής του Εργαστηρίου καθ.Θ. Γραμματάς ο οποίος ανέλυσε δραματουργικά το έργο του Φ. Γκ. Λόρκα και τόνισε τα σημεία που πρέπει να αναπτυχθούν σκηνικά, ώστε το θέαμα να «περάσει» στο κοινό. Ο κ. Τ. Τζαμαργιάς, σκηνοθέτης και μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. του Π.Τ.Δ.Ε. «δίδαξε» σκηνές του έργου στους μαθητές του 2ου Γυμνασίου Βούλας που με τη σειρά τους παρουσίασαν στο κοινό αποσπάσματα του έργου.
Όταν ο Ροβινσώνας Κρούσος συνάντησε το Χάρυ Πότερ…
(Αθήνα, 23/10/2003 – 27/11/2003)
Σχεδιασμός – διδασκαλία: Άβα Χαλκιαδάκη
Οι συμμετέχοντες προσέγγισαν βιωματικά ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα (18 ωρών), συνεκτικός ιστός του οποίου ήταν το λογοτεχνικό βιβλίο, ως αντικείμενο που διεγείρει τον ψυχικό κόσμο των παιδιών, τους δίνει αφορμές να στοχαστούν, να ονειρευτούν, να συγκινηθούν, να δημιουργήσουν, αλλά και ως αντικείμενο που ανοίγει νέους διαύλους επικοινωνίας και οδηγεί σε «συναντήσεις» με τους συμμαθητές και τους φίλους αλλά και με τον κόσμο των ενηλίκων. Το υλικό που προέκυψε από τη διεξαγωγή του σεμιναρίου και οι παρατηρήσεις και επισημάνσεις των συμμετεχόντων, αξιολογήθηκαν από τον Τομέα Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΠΤΔΕ και χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για το ομότιτλο – αλλά πολύ ευρύτερο – Ερευνητικό Πρόγραμμα, που υλοποιήθηκε κατά το ακαδ. έτος 2005-2006 σε 25 σχολεία της Αττικής με την επιστημονική ευθύνη της Καθηγήτριας Άντας Κατσίκη – Γκίβαλου.
Διαπολιτισμική προσέγγιση της παιδικής Λογοτεχνίας
(Αθήνα, 18/11/2003- 29/1/2004)
Σχεδιασμός – διδασκαλία: Παναγιώτης Μανιάτης
Το πρόγραμμα περιελάμβανε μια σειρά μαθημάτων θεωρητικής κατάρτισης και την πρακτική εφαρμογή αυτών σε σχολεία των Αθηνών. 
Το σεμινάριο αποτελείτο από δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, οι στόχοι των μαθημάτων ήταν η ευαισθητοποίηση των φοιτητών και των μαθητών στο δικαίωμα της διαφορετικότητας του «άλλου», η εξέταση της ύπαρξης και της φύσης των στερεοτύπων απέναντι στο διαφορετικό, του τρόπου δόμησης και αλλαγής αυτών, η μελέτη των ιδεολογικών διαστάσεων της παιδικής λογοτεχνίας, καθώς και η διδακτική προσέγγιση του λογοτεχνικού κειμένου εν γένει, με σκοπό την ανάδειξη των ιστορικών, κοινωνικών και ιδεολογικών του συνισταμένων. Κατά τη δεύτερη φάση σχεδιάσθηκε και υλοποιήθηκε η διδασκαλία συγκεκριμένων έργων παιδικής λογοτεχνίας σε δημοτικά σχολεία από τους φοιτητές του Τμήματος.
Θέατρο: τέχνη και τεχνική / Τα μυστικά της Commedia dell’ Arte
(Θέατρο Σχεδία, Αθήνα, 9,10, 11 Μαρτίου 2004)
Βιωματικό σεμινάριο με υπεύθυνο τον κο Fabio Tolledi, σκηνοθέτη και συνεργάτη του Πανεπιστημίου του Lecce, Ιταλίας. Συνδιοργάνωση με τη Δ’ Διεθνή Συνδιάσκεψη για το Θέατρο στην Εκπαίδευση. Συμμετείχαν προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές του Π.Τ.Δ.Ε.
Το αρχαίο δράμα στο σύγχρονο κόσμο. Παιδαγωγικές και σκηνικές προσεγγίσεις.
(Αθήνα, 12/5/2006-13/5/2006)
Μεταπτυχιακό Σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Προπυλαίων του Κεντρικού Κτηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σ’ αυτό έλαβαν μέρος πανεπιστημιακοί καθηγητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό (Θ. Γραμματάς, Μ. Τζάνη, Σ. Πατσαλίδης, Ι. Παπαδόπουλος, Τηλ. Μουδατσάκις, Μ.Θωμαδάκη, Αθ. Παπάς, P. Thiercy, A. Melero-Bellindo κ.ά.) και καλλιτέχνες του θεάτρου (Τ. Τζαμαργιάς, Τ. Καλατζόπουλος, Μ.Λ. Παπαδοπούλου) οι οποίοι προσέγγισαν το αρχαίο δράμα από θεατρολογική, παιδαγωγική και σκηνική άποψη, επισημαίνοντας την επικαιρότητα και τη συμβολή του στη δημιουργία των συνειδήσεων στις νέες γενιές μέσα στo πλαίσιo της πολυπολιτισμικής και παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας.
Θεατρικοί Διάλογοι. Συνάντηση με τους δημιουργούς
(25 Ιανουαρίου, 22 Φεβρουαρίου, 22 Μαρτίου 2010)
Συνδιοργάνωση με τον φιλολογικό σύλλογο «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ», στην αίθουσα Κ. Παλαμά του κτηρίου επί της οδ. Καρύτση 8, Πλ. Αγ. Γεωργίου, σειράς τριών σεμιναριακών εκδηλώσεων για το Θέατρο
-Στην πρώτη συνάντηση για το Θέατρο, με θέμα «Σκηνοθεσία Αρχαίου Δράματος» συμμετείχαν οι Γιώργος Μιχαηλίδης (σκηνοθέτης), Μαρίκα Θωμαδάκη (καθ. Θεατρολογίας, Παν. Αθηνών), Τηλέμαχος Μουδατσάκις (καθ. Θεατρολογίας Παν. Κρήτης, σκηνοθέτης), Θόδωρος Γραμματάς (καθ. Θεατρολογίας Παν Αθηνών).
-Στην δεύτερη συνάντηση για το Θέατρο, με θέμα «Θέατρο και κινηματογράφος» συμμετείχαν οι Χρυσάνθη Σωτηροπούλου (επικ. Καθηγήτρια, Παν. ΠατρώνΑθηνών), Βαρβάρα Γεωργοπούλου (λέκτορας Θεατρολογίας Παν. Πελοποννήσου), Δημοσθένης Παπαδόπουλος (ηθοποιός), Θόδωρος Γραμματάς (καθ. Θεατρολογίας Παν Αθηνών).
-Στην Τρίτη Συνάντηση για το Θέατρο, με θέμα «Θεατρική Κριτική και Κώδικες της Παράστασης» συμμετείχαν οι Σάββας Πατσαλίδης, (καθ. Θεατρολογίας, Παν. Θεσ/κης, θεατρικός κριτικός), Γιώργος Πεφάνης (επικ. Καθ. Θεατρολογίας Παν Αθηνών, θεατρικός κριτικός), Βαρβάρα Γεωργοπούλου (λέκτορας Θεατρολογίας Παν. Πελοποννήσου), Τάκης Τζαμαργιάς (ΕΕΔΙΠ Παν. Αθηνών, σκηνοθέτης), Γεράσιμος Γενατάς (ηθοποιός).
Αναπτύχθηκαν θέματα όπως οι διαδικασίες σκηνικής μεταφοράς του δραματικού κειμένου και ο ρόλος του σκηνοθέτη, οι κώδικες της θεατρικής παράστασης και ο ρόλος τους στην επικοινωνία της σκηνής με την πλατεία, οι μηχανισμοί διαμόρφωσης της κοινής γνώμης και η θέση του θεατρικού κριτικού στη σύγχρονη κοινωνία του θεάματος και της πληροφορίας. Τη συζήτηση διηύθυνε ο Θόδωρος Γραμματάς
Προγράμματα Επιμόρφωσης
Θεατρική Παιδεία και Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών
Από το 2005 μέχρι και το 2015 πραγματοποιούνταν Σεμιναριακός Κύκλος Βιωματικών Μαθημάτων Θεατρικής Παιδείας που απευθυνόταν σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητές, νέους ηθοποιούς και γενικότερα κάθε ενδιαφερόμενο για τη διδασκαλία και την εφαρμογή του θεάτρου στην εκπαίδευση.
Τα μαθήματα κατανέμονταν σε τρεις αυτοτελείς κύκλους διάρκειας σαράντα ωρών ο καθένας, στο τέλος των οποίων χορηγούνταν «Βεβαίωση Παρακολούθησης», ενώ όσοι συμμετείχαν και στους τρεις κύκλους συνολικής διάρκειας εκατόν είκοσι ωρών, λάμβαναν «Πιστοποιητικό Σπουδών».
Διδάσκονταν αντικείμενα όπως σκηνοθεσία, κινησιολογία, μουσική, ορθοφωνία, αυτοσχεδιασμός, παντομίμα, θεατρική εμψύχωση, θεατρικό παιχνίδι, δραματοποίηση, διακειμενική σύνθεση, παραμυθιακή αφήγηση, υποκριτική, μάσκες κ.α., κατανεμημένα σε τρεις κύκλους: «Υποκριτική και Σκηνοθεσία», «Διδακτική του Θεάτρου και Θεατρική Αγωγή», «Η τέχνη της θεατρικής εμψύχωσης».
Οι διδάσκοντες ήταν πανεπιστημιακοί και καλλιτέχνες του θεάτρου εγνωσμένου κύρους, με πείρα στη διδασκαλία των αντικειμένων τους σε ποικίλα επιμορφωτικά προγράμματα, όπως οι Τ. Τζαμαργιάς, Θ. Γραμματάς, Α. Παρούση, Γ. Μπινιάρης, Ζ. Χατζηαντωνίου, Ολ. Ποζέλη, Μ. Παπαδημητρίου, Αντ. Κουτρουμπής, Τηλ. Μουδατσάκις, Ολ. Λαζαρίδου, Λ. Κουρετζής, Σ. Παπαδόπουλος, Γ. Μπινιάρης, M. Scharnhorst, κ.α.
